Visgraatdiagram: de oorzaak achter het probleem vinden

Je loopt tegen een probleem aan, maar voor dat je het direct gaat oplossen, moet je eerst de oorzaak vinden. Hier kan het visgraatdiagram bij helpen. Het visgraatdiagram (ook wel: het oorzaak-gevolgdiagram), is een visueel middel dat als een handige tool dient om de mogelijke oorzaken van een probleem te kunnen achterhalen.

We leggen je uit hoe het visgraatdiagram werkt en hoe jij met je team eenvoudig de oorzaak achter problemen achterhaalt. Zo kan je problemen echt vanuit de ‘core’ oplossen, zodat deze niet snel opnieuw ontstaan.

De bedenker van het visgraatdiagram: Kaoru Ishikawa

De bedenker van het visgraatdiagram is Kaoru Ishikawa een Japanse professor en een grote naam binnen Lean. Zijn doel was om te veranderen hoe we over werk nadenken.

Zijn visgraatdiagram, die in Lean kringen naar hem vernoemd is (Ishikawa Diagram) heeft voor grote verbeteringen op het gebied van productontwikkeling gezorgd.

Kaoru Ishikawa ontwikkelde en voerde het visgraatmodel voor het eerst door bij de Japanse autofabrikant Mazda Motors.

In deze situaties pas je het visgraatdiagram toe

Er zijn meerdere situaties waarin het nuttig is om het visgraatdiagram binnen jouw organisatie toe te passen. We lichten ze hieronder voor je uit:

• Er is een probleem binnen een proces op de werkvloer waarvan de oorzaak niet helder is.
• Je wilt een oplossing bedenken die het probleem bij de wortel oplost, in plaats van het symptoom.
• Het is belangrijk dat het hele team een helder begrip krijgt van het gemeenschappelijke probleem.
• Je wenst het team inzicht en de mogelijkheid te geven tot het verbeteren van hun eigen werkprocessen.

De opbouw van het visgraatdiagram

Het visgraatdiagram lijkt (logisch) op een visgraat. De verschillende assen zijn oorzaken die in verbinding staan met het probleem.

De oorzaken van het probleem worden onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals:

• Machines: oorzaken in het functioneren van machines of installaties.
• Methoden: oorzaken in de werkmethoden of procedures.
• Mensen: oorzaken in het menselijk handelen.
• Materialen: oorzaken in de gebruikte materialen, hulpstoffen en gereedschap.
• Milieu: oorzaken in de omgeving zoals tijdzones, locatie, taalbarrières.
• Metingen: oorzaken in de registratie van data.

Een voorbeeld van een probleemoplossing

Het probleem: De salesmeeting op donderdagochtend, van de salesmanagers regio west, begint 80% van de gevallen 20 min te laat.

We analyseren het probleem door onszelf bij ieder onderdeel de vraag te stellen: “Zou X het probleem kunnen veroorzaken?”

Machines:

• De koffiemachine is te traag
• De trein is vertraagd
• De laptop is traag

Methoden:

• Eerst kinderen wegbrengen
• De reisroute
• De vertrektijd
• Planning (rug aan rug meeting)

Mensen:

• Niet voorbereid zijn
• Kinderen nemen tijd in beslag
• Mentaliteit > Managers geven er geen prioriteit aan

Materialen:

• Laptop maakt geen verbinding
• Agenda is niet verstuurd
• Er is geen ruimte beschikbaar
• Verkeerde inrichting voor de meeting
• Meest recente data is niet beschikbaar

Milieu:

• Superdruk op de weg
• Weersomstandigheden (glad, regent, ijzel)
• Bereikbaarheid van de locatie

Metingen:

• Klokken staan niet gelijk
• Wintertijd/zomertijd
• Bandendruk van de auto niet gecheckt

Hoe nu verder: Je hebt nu de mogelijke oorzaken, vanuit verschillende invalshoeken verzameld. Vervolgens ga je met het team stemmen op de genoemde oorzaken. Je geeft de geboden oorzaken een beoordeling op waarschijnlijkheid van 1 tot 10 en de mogelijke oorzaak met het hoogste aantal punten pak je als eerste op.

Maar, soms zal je eenmaal een probleem moeten oplossen op een niet-duurzame manier. Je moet immers wel aan de gang en hebt niet altijd de tijd om direct een grond-oorzakenanalyse te doen. Als het probleem zich vaker voordoet, neem dan wel de tijd om naar de grondoorzaak op zoek te gaan en deze op te pakken.

Aan de slag met het visgraatdiagram en andere lean tools

Het visgraatdiagram is slechts één van de Lean tools die van onschatbare waarde kan zijn bij jou op de werkvloer. Ga jij ermee aan de slag samen met jouw collega’s om de problemen op de werkvloer duurzaam op te lossen?

Met Lean kun je slimmer werken in plaats van harder. Wij helpen je graag bij het opzetten van effectieve en efficiënte processen, in een cultuur van continu verbeteren. Nieuwsgierig wat Lean voor jouw organisatie kan betekenen? Neem dan direct een kijkje bij onze Lean trainingen en meld je aan.

Heb je nog vragen? Dan komen we graag met je in contact! Laat je gegevens achter op onze contactpagina en we nemen snel contact met je op.